Bağcılar, İstanbul´un hızla gelişen bir ilçelerinden biridir. Bağcılar, 748.000 nüfusü ile İstanbul´un en büyük ilçesi durumundadır. İlçede eğitim çağındaki nüfus sayısı 145.000 olup, İlçe nüfusunun yaklaşık 1/5´ini öğrenciler oluşturmaktadır. Sosyal, kültürel ve eğitim açısından sürekli gelişen Bağcılar ilçesi; 22 mahalle bulunmakta ve her mahallede açılan Mahalle Konakları’nda muhtarlık, kütüphane, spor salonu ve bir kısmında İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından açılan Meslek Kursları (İSMEK) ve bir kısmında da sağlık ocakları bulunmaktadır. Mahalle konaklarından isteyen herkes ücretsiz olarak yararlanmaktadır.
Özellikle Suriye’de başlayan iç savaş sonrasında Bağcılar, yaklaşık 53.000 mülteci nüfusu ile İstanbul’un en çok mülteci sayısına sahip ilçelerinden biri haline gelmiştir. Bu da ilçenin sosyo-kültürel açıdan zenginlik kazanmasını sağlamıştır. Bu süreçte Bağcılar Belediyesi göç ve mülteci çalışmaları açısından önemli adımlar atmıştır. Belediye’de mültecilerin ve yerel halkın sosyal uyumundan Bağcılar Belediyesi Basın Yayın Ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü ve Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü sorumludur. Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğüne bağlı olarak çalışan Dış ilişkiler ve Proje Birimi de mültecilerin uyumu konusunda proje ve çalışmalar yürütmektedir. Bağcılar Belediyesinin uyum konusundaki politikası ayrıştırarak veya izole ederek değil, mevcut tüm hizmetlere dahil ederek uyuma katkı sunmak şeklindedir. Bu nedenle ilçede mülteci ve sığınmacılara özel herhangi bir tesis bulunmamaktadır. Uyum konusunda Bağcılar Belediyesi, ilçedeki diğer kamu kurumları ve STK’lar ile ortak hareket edebilmektedir. Bağcılar Kaymakamlığı, Bağcılar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, Kızılay Toplum Merkezi ve Dünya Yerel Yönetim ve Demokrasi Akademisi Vakfı (WALD) bu kurumların başında yer almaktadır.
Bağcılar Belediyesi’nin uyum politikası gereği yapılan çalışmalarda spesifik bir durum söz konusu değilse hem yerel halka hem de mültecilere yönelik olmaktadır. Ancak dil kursları gibi çalışmalar mültecilere özgü yapılmaktadır. Belediye’nin halka sunduğu ve mültecilerin de yoğun olarak istifade ettiği hizmetler şu şekilde sıralanmaktadır;
Sosyal Koruma Projesi:
Bağcılar Belediyesi ve WALD işbirliği ile yürütülen Sosyal Koruma Projesi Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) tarafından fonlanmaktadır. Sosyal Koruma Projesi kapsamında yerel halka ve mültecilere sosyal, psikolojik ve hukuki danışmanlık hizmeti verilmektedir. Bunlara ek olarak mentörlük ve drama gibi yoğun içerikli çalışmalar gerçekleştirilmektedir. Ayrıca sosyal uyumun sağlanmasına yönelik atölye çalışmaları, sosyal etkinlikler ve farklı yaş gruplarına yönelik çalışmalar yapılmaktadır.
Türkçe Dil Atölyesi:
Bağcılar’da daha önce eğitim veren Kadimun, El-Sirac, El-Maarife Okulları için Bağcılar Belediyesi’nde hazırlanan proje ile Türkçe Sınıfları kurulmuştur.
Dil Evi:
Bağcılar Meydanı’nda Bağcılar Belediyesi tarafından kurulan Dil Evi’nde mültecilerin Türkçe pratik konuşmaları sağlanmaktadır.
Bağcılar İletişim Merkezi:
Bağcılar Belediyesi’ne ulaşma konusunda iletişim sorununu ortadan kaldırmak için farklı diller konuşabilen personeller istihdam edilerek olası iletişim kaynaklı sorunların üstesinden gelinmektedir.
Mülteci ve Yerel Halktan Kadınlar Yöresel Yemeklerini ve Kültürlerini Birbirlerine Tanıtıyorlar.
Suriyeli mülteci kadınların topluma adapte olması amacıyla Bağcılar Belediyesi Kadın ve Aile Kültür Sanat Merkezi’nde mülteci ve yerel halktan kadınlar hem yöresel yemeklerini pişirerek birbirlerine öğretiyor ve hem de toplumsal bütünleşmeye katkı sağlıyorlar.
Mülteci ve Yerel Halktan Çocuklara Geziler:
Mülteci ve yerel halktan ilkokul öğrencilerini Beykoz’daki Kelebek Çiftliği, Miniatürk, Topkapı Sarayı, Çanakkale Müzesi, Vialand ve Aquaflorya gezdirilerek çocukların birbirleriyle kaynaşmalarını sağlıyor, topluma uyumlarının kolaylaşmasını amaçlıyoruz.
Önyargı Çalışması:
Bağcılar Belediyesi, Almanya Hamm Büyükşehir Belediyesi ile birlikte, her iki belediye personelinin “Önyargıların Kırılması” konusunda iki hafta süren geniş kapsamlı atölye çalışması gerçekleştirdi.
Kadın ve Aile Kültür Sanat Merkezi:
Bağcılar Belediyesi yerel halktan kadınlar ile mülteci kadınlara aynı çatı altında mesleki eğitimler sağlamaya devam ediyor. Katılımcı kadınlar ile Tarihi Yarım Ada Gezisi, Kaynaşma Yemeği çalışmaları yapıldı.
Hayır Çarşısı
Maddi durumu belli bir seviyenin altında olan kişilere giyecek desteği vermek üzere kurulan ve uzun yıllardır hizmet vermeye devam eden “Hayır Çarşısı” ile Suriyeli mültecilere giysi yardımında bulunduk ve yardım sürecini sonlandırmadık.
Kırtasiye Yardımları:
Bağcılar Belediyesi’nde ikamet eden ve ilçedeki okullarda okuyan mülteci öğrencilere kırtasiye ve okul giysisi desteği verilmektedir.
Bilgi Evleri:
Bağcılar ilçesinde 40 binden fazla öğrenciye eğitim desteği verilen 16 Bilgi Evinde mülteci ve yerel halktan çocuklara da eğitim desteği verilmektedir.
Engelliler Sarayı:
Engellilere birçok alanda hizmet verilen Engelliler Sarayı’nda engelli mültecilere de hizmet vermeye devam edilmektedir.
Beyaz Gezi:
Uyum çalışmalarına verilecek güzel örneklerden bir diğeri ise “Beyaz Gezi” olarak adlandırılan şehir gezileridir. Geziler ile Bağcılar İlçesi tanıtılmakta ve mültecilerin şehre aidiyet hissetmelerine katkı sağlanmaktadır.
Uluslararası Göç ve Uyum Sempozyumu:
Bağcılar Belediyesi, Marmara Belediyeler Birliği ve Türk-Alman Üniversitesi İşbirliği ile 18 Nisan 2018 tarihinde “Uluslararası Göç ve Uyum Sempozyumu” gerçekleştirildi.
Sempozyumda; Bağcılar Belediyesi, Almanya Hamm Büyükşehir Belediyesi, Bologna Belediyesi (İtalya), Vejle Belediyesi (Danimarka) ve Gaziantep Büyükşehir Belediyesi göç ve uyum çalışmaları konusunda bilgi ve tecrübelerini paylaştı.
İstihdam ve Meslek Edindirme Çalışmaları:
Bağcılar Belediyesi kariyer merkezi ile mültecilerin iş bulmalarına destek verilmektedir. Mültecilerin kendi ayakları üzerinde durmalarına katkı sağlamak amacıyla İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, Halk Eğitim Müdürlüğü, İŞKUR gibi kurumlarla ortak meslek edindirme eğitimleri verilmekte, mesleki belgelendirmeyle mültecilerin daha kolay iş bulmalarına katkı sağlanmaktadır.
Ayrıca Bağcılar Belediyesi; kadın, çocuk, gençlik, izcilik, çevre ve engelli meclislerine mültecileri ve sığınmacıları da dahil etmektedir. Belediyenin Gönüllü Meclislerine mültecileri dâhil ederek birlikte yaşama, aidiyet, şehirleşme olgularına katkı sağlanırken yönetişime de dâhil olmaları sağlanmaktadır.
Çocuk Paneli:
Bağcılar Belediyesi’nde “Çocuk Olmak Hakkım” konulu panel düzenlenmiştir. Panelde farklı ülkelerden mülteci çocuklara söz verilerek kendilerini ifade etmeleri sağlanmıştır.
Belediye’de Yürütülen Diğer Sosyal Uyum Çalışmaları :
Birlikte yaşamanın ve paylaşmanın güzel bir örneği olan sokak iftarları ve sahur programları ile mülteciler ile yerel halk bir araya getirilerek sosyal uyum güçlendirilmektedir. Ayrıca belediye öncülüğünde yılın belli dönemlerinde mültecilerle ortak piknik organizasyonları düzenlenmektedir.
Bağcılar İlçesi’nde her yıl düzenlenen İzcilik Kamplarında mültecilere de yer verilerek birlikte yaşama kültürüne katkı sağlanmaktadır.
Bağcılar Belediyesi Kadın ve Aile Kültür Sanat Merkezi’nde hizmet veren Psikolojik Danışmanlık Birimi ile mültecileri dinlenmekte ve sorunlarına çözüm üretilmektedir.
Bağcılar Belediyesi “Göçmen Sağlığı Merkezi’nde” sağlık hizmetlerine de destek verilmektedir.